06 maj Maria Montessori – kobieta niezwykła i wyjątkowa
Tekst: E. Thel- nauczyciel grupy Czerwonej

Z życiorysu Marii Montessori
Maria Montessori urodziła się 31 sierpnia 1870 r. w Chiaravalle. Wychowywała się w bogatej i wykształconej rodzinie. Rodzice chcieli, aby Maria uczyła się
w dobrej szkole dlatego przenieśli się do Rzymu. Jako jedna z pierwszych kobiet
w 1987 r. zdobyła dyplom lekarza medycyny. Studiowała również biologię, psychologię, a także filozofię.
Powierzono Jej prowadzenie Instytutu Ortofrenii, w którym wspólnie z doktorem Montesano zajmowała się dziećmi
z deficytami funkcji poznawczych i z niepełnosprawnością umysłową. Nieustannie obserwowała swoich podopiecznych, uważała że należy stymulować ich rozwój, aby później stawali się bardziej aktywni
i pewni siebie.
„W rzeczywistości ten, komu usługujemy ma ograniczoną niezależność. Ta koncepcja stanie się podstawą godności człowieka przyszłości. Nie chcę, aby mi usługiwano, ponieważ nie jestem człowiekiem niedołężnym. I to przekonanie musi zostać przyjęte, żeby ludzie mogli poczuć się naprawdę wolni.”
Inspiracją dla Marii były prace dwóch lekarzy: Jeana Itarda i jego ucznia Eduarda Sequina. Ten drugi zasłynął z tego, że opracował metody pedagogiczne dla dzieci niedorozwiniętych umysłowo. Dowiódł on, że postępy w nauce jego podopiecznych są imponujące, zwłaszcza w zakresie czytania i pisania. Zainspirowało to Marię i skłoniło ją do pracy z dziećmi upośledzonymi mentalnie. Postanowiła wówczas zbadać, co utrudnia tym dzieciom pełny rozwój i zaproponować stworzone przez siebie metody pedagogiczne.
„Uczyłam się dziecka. Wzięłam to, co dziecko mi przekazało i wyraziłam to, i tak powstała metoda zwana metodą Montessori.”
6 stycznia 1907 r. otwarto przedszkole Casa dei Balbini. zorganizowaniem placówki i jej prowadzeniem zajmowała się Maria Montessori. Uczęszczało do niej ok 50 dzieci, w wieku od 3. do 6. lat, którymi się opiekowała wraz z pomocami. To właśnie wtedy Montessori odkryła zjawisko tzw. polaryzacji uwagi, czyli głębokiej, skoncentrowanej pracy, szczególnym skupieniu na wykonywanym zajęciu.
„Czego dziecko nie jest w stanie samo zrobić, musimy mu to dokładnie pokazać. Nie możemy dawać zbytecznej pomocy, ale też nie zaniechamy tej koniecznej.”
Casa bei bambini okazał się sukcesem, zaczęli się nim interesować pedagodzy we Włoszech i na świecie. W niedługim czasie zaczęły powstawać nowe casa dei bambini. Powstawały specjalne kursy dla nauczycieli przygotowujące do pracy z dziećmi. Organizowano kongresy poświęcone pedagogice M. Montessori, powstawały również liczne Stowarzyszenia. Najbardziej znaczące z nich było Association Montessori Internationale w Amsterdamie, które powstało w 1929 r. Stało się one centralną organizacją koordynującą działania placówek i stowarzyszeń montessoriańskich na całym świecie, a także zajmującą się kształceniem nauczycieli. Krajowe Stowarzyszenia Montessori powstały w wielu krajach, m.in.: Austrii, Kanadzie, Danii, Filipinach, Francji, Holandii, Irlandii, Indiach, Japonii, Niemczech, Pakistanie, Polsce, Szwecji, Włoszech.
W wieku 82 lat Maria planowała odbyć podróż do Ghany wraz z synem Mario. Celem podróży było kształcenie tamtejszych nauczycieli, jednak nagła śmierć przerwała te plany. M. Montessori zmarła 6 maja 1952 r. w Holandii.
Za swoje osiągnięcia Maria Montessori została odznaczona najwyższymi wyróżnieniami, m.in. tytułem doktora honorius causa Uniwersytetu w Sorbonie, a także była nominowana do pokojowej Nagrody Nobla.
Przesłanie Marii Montessori dla rodziców, pedagogów całego ŚWIATA:
Żeby lepiej zrozumieć powód dla którego nasz placówka wybrała właśnie pedagogikę Marii Montessori jako wiodącą metodę wychowania dzieci, poznajmy kilka myśli autorki, aby zrozumieć jej poglądy, postawy pedagogiczne i przesłanie o wolności i pokoju na świecie.
„Najważniejszym okresem w życiu nie są lata studiowania na wyższej uczelni, ale te najwcześniejsze, czyli okres od narodzenia do sześciu lat. Jest to czas, kiedy formuje się inteligencja człowieka i nie tylko ona, ale całość jego zdolności psychicznych.”
„Dziecko, które naprawdę pokochało swoje otoczenie i wszystkie żyjące stworzenia, które odkryło radość i entuzjazm w pracy, daje nam powód, by mieć nadzieję … nadzieję na pokój w przyszłości.”
„Edukacja nigdy więcej nie powinna być w głównej mierze przekazywaniem wiedzy, ale musi przyjąć nową formę, szukając uwolnienia dla ludzkich możliwości.”
„Dziecko i dorosły to dwie różne części ludzkości, które nawzajem wpływają na siebie
i przy obopólnej pomocy powinny współistnieć w harmonii. To nie jest więc tylko tak, że dorosły musi pomagać dziecku, ale także dziecko musi pomagać dorosłemu.”
„Dziecko, które opuszcza ciało matki nie wchodzi w naturalne środowisko, lecz
w środowisko cywilizacji, w którym rozgrywa się życie dorosłych. […] Dlatego rodzice,
a później nauczyciele muszą stać się dla dziecka łącznikiem, tłumaczem i interpretatorem skomplikowanego świata kultury.”
„Niech dzieci będą wolne. Zachęcaj ich do biegania na zewnątrz, gdy pada deszcz. Niech zdejmą buty, gdy znajdą kałużę wody. A gdy trawa łąk będzie mokra od rosy, niech biegną po niej i depczą ją bosymi stopami. Niech odpoczywają spokojnie, gdy drzewo zaprasza ich do spania w swoim cieniu. Niech krzyczą i śmieją się, gdy słońce budzi ich rano.”
Znani absolwenci Montessori:
Muzycy, aktorzy, biznesmeni, osoby które znamy z ekranów telewizorów czy też okładek gazet. Niektórzy z nich również zostali wykształceni w duchu Montessori, m.in.:
Larry Page i Sergey Brin– twórcy Google

Mark Zuckerberg– twórca portalu społecznościowego Facebook

George Clooney, Alan Rickman i Hugh Grant – znani aktorzy



Książę William i książę Harry

Na zakończenie:
Pedagogika Marii Montessori daje dziecku możliwość wszechstronnego rozwoju, wspiera jego spontaniczną twórczość i aktywność. Wychowując dziecko w duchu Montessori rozwijamy jego samodzielność, wiarę we własne siły, uczymy szacunku do innych i dla ich pracy. Pedagogika Marii Montessori pozwala na naukę przez działanie, zdobywanie wiedzy
i praktycznych umiejętności poprzez własną aktywność, przy współpracy z nauczycielem. Dzieci uczą się od siebie nawzajem, pracują według własnego tempa i możliwości.
Więcej informacji dotyczących pedagogiki Marii Montessori, jak i samej autorki można uzyskać poniżej:
Pedagogika Marii Montessori | Polskie Centrum Montessori (pcm.edu.pl)
Pedagogika Marii Montessori – zarys ogólny – Portal educarium
Zachęcamy również do lektury, m.in.:
Maria Montessori, Co powinieneś wiedzieć o swoim dziecku?, Wydawnictwo Naukowe PWN
Maria Montessori, O kształtowaniu się człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN
Maria Montessori, Edukacja i potencjał człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN
Maria Montessori, Sekret dzieciństwa, Wydawnictwo Naukowe PWN
Maria Montessori, Edukacja i pokój, Wydawnictwo Naukowe PWN
Małgorzata Miksza, Zrozumieć Montessori, czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka
Bibliografia:
- Poussin, Metoda Montessori. Naucz mnie robić to samodzielnie, Warszawa 2017
- Miksza, Zrozumieć Montessori, czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka, Kraków 2014
Pedagogika Montessori (plomyk-montessori.pl)
Złote myśli Marii Montessori (nazwa.pl)
Życiorys Marii Montessori – Centrum Edukacji Montessori Lublin (edukacjamontessori.eu)